God is born, rejoice, O sinner,
Christ the Lord has come to save us.
Raise your hearts and souls to greet Him,
Holy Infant ever precious.In a manger poor and lowly,
Lies the Lord of all creation.
What great myst’ry here confronts us.
Can this Child grant us Redemption?He has come to give the promise of
His mercy full and gracious.
For the Word was made Incarnate,
And in truth, has dwelt amongst us!
Translation by the National United Choirs of the Polish National Catholic Church, Music Commission.
Bóg się rodzi, moc truchleje,
Pan niebiosów, obnażony,
Ogień krzepnie, blask ciemnieje,
Ma granice Nieskończony.
Wzgardzony, okryty chwałą,
Śmiertelny Król nad wiekami!A Słowo Ciałem się stało,
I mieszkało między nami.Cóż masz niebo,
nad ziemiany ?
Bóg porzucił
szczęście swoje.
Wszedł między lud ukochany,
Dzieląc z nim trudy i znoje.
Niemało cierpiał, niemało,
Ześmy byli winni sami.A Słowo Ciałem się stało,
I mieszkało między nami.W nędznej szopie urodzony,
Żłób Mu za kolebkę dano !
Cóż jest, czym był otoczony,
Bydło, pasterze i siano.
Ubodzy, was to spotkało,
Witać Go przed bogaczami!A Słowo Ciałem się stało,
I mieszkało między nami.Podnieś rękę, Boże
Dziecię,
Błogosław Ojczyznę miła.
W dobrych radach, w dobrym bycie,
Wspieraj jej siłę swą siłą.
Dom nasz i majętność całą
I wszystkie wioski z miastami.A Słowo Ciałem się stało,
I mieszkało między nami.
Whoever paints virtue sad, has seen
But little of her charms serene;
E’er pleasantly she smiles nor sighs,
Nor turns aside her lovely eyes.
Naught can the deeps of her calmness stir,
Fortune, misfortune, are alike to her.In vain mishaps to work her ill
Their poisonous darts make sharper still;
She meets them as the steadfast rock
Receives unmoved the sea wave’s shock
Or as the fire that burns with ardent glow
In gold’s bright semblance more and more will grow.His country Socrates loved well,
And for its cause drank poison fell,
Nor felt a fear, but strong and brave
To friends beside him counsel gave;
Anitus grumbled in amaze to see
E’en death could not annoy that spirit free.Why runs he with distracted air?
Why sadly weeps and tears his hair?
He grieves because that has been done
For which no help is ‘neath the sun.
Let him a hundred years lament, ’tis vain;
A farthing’s worth it helps not to complain.The chain in ages past begun,
Wrought from the world’s swift changes, none;
Can it undo save He whose hand
Linked it together as He planned?
Why grieve then for what is or for what was,
Since all is ruled by just, eternal laws?Brief are our lives and naught we know
Of the to-morrow. Since tis so,
Why should we borrow care or sour
With needless fears a single hour?
Gold’s worshipers may tremble full of fear,
No cause to tremble have God’s children deal’.Upon the path with thorns entwined,
Fragrant flowers you’ll also find:
Then let us forward bravely go,
Nor mind a little pain, although
We are stung at times, it is said a wound
Heals quick where roses without thorns are found.
Translation from Poets and Poetry of Poland A Collection of Polish Verse, Including a Short Account of the History of Polish Poetry, with Sixty Biographical Sketches of Poland’s Poets and Specimens of Their Composition by Paul Soboleski
Kto cnotę smutną maluję
Wiele jój wdzięków ujmuje.
Ona się mile uśmiécha,
í“cz nie zawraca, nie wzdycha;
Wszystkie przygody jednako pojmuje:
Szczęście, nieszczęście, równie ją kosztuje.Próżno zaostrza swe strzały
Przypadek na nię zuchwały:
Jak skała falą tłuczona.
Burzę swym statkiem przekona;
Albo jak ogień, im bardziéj się wzmaga,
Tóm do piękności złotu dopomaga.Sokrates pije truciznę
Za to, że kochał ojczyznę;
Wypił i daje bez trwogi
Swym przyjaciołom przestrogi.
Anitus bardziéj miesza się i mruczy,
Ł¹e mu i śmiercią nawet nie dokuczy.Czego ten biega stroskany.
Rwie włosy łzami zalany?
Za tém mu się płakać zdało,
Co być koniecznie musiało.
Niechaj się jeszcze choćby sto lat smuci,
Na jeden fenig szkody nie powróci.Łańcuch od wieków związany
Kaźdéj na świecie odmiany;
Ten go przerobić sam zdoła,
Który powiązał te koła.
Na cóż się smucić? Go jest albo było,
Wszystko przedwieczny wyrok niściło.My bardzo krótko żyjemy,
I nic o jutrze nie wiemy,
Za cóż ten kwasić czas mały!
Nieba nie na to go dały.
Niech niewolników złota strach obleci:
Czego się trwożyć mają boskie dzieci?Po drodze tkanéj cierniami,
Kwiaty rzucając przed nami,
Idźmy, nie dbając na bole,
Choć nas co czasem ukole.
Tam, powiadają, gdzie bez kolców róże,.
Każda się rana prędko zgoić może.
Within the vale the stream runs on.
Sycamores shield it with their boughs.
I think of evenings long since gone
When you, Justine, and I made vows.Night passed too quickly: then pale day
Allowed one single last caress.
Our love had stolen sleep away.
Love feeds upon our sleeplessness.Dawn whitened earth. We saw on each
Sycamore diamond signatures.
We sat unmoving, without speech,
And carved our names, my name and yours.No one sneered, and no one knew;
Heaven alone watched over us.
There was no guilt between us two.
Heaven did not think me infamous.Look answered look as hand clasped hand.
Two mouths, made one, drank from one bowl.
Our bodies learned to understand
And soul, when asked, replied to soul.Then thunder came: a storm arose:
An ancient oak fell like a stone:
And, trembling as you held me close,
You said, “I will not die alone.”Here, to this stream, that apple tree,
I often come and try to think.
My thirst was never slaked till she
With her own hands gave me to drink.But nothing in this world will keep.
Fate parts us, angry Fate, and blind.
A country yokel tending sheep
Has blotted out the names we signed.No, there is not a single trace.
The wood is overgrown and sere.
The stream, the sycamores, keep their place,
But you Justine, you are not here.
Translated by Jerzy Peterkiewicz and Burns Singer
Potok płynie doliną,
Nad potokiem jawory,
Tam ja z tobą, Justyno,
Słodkie pędził wieczory.Noc się krótka zdawała,
Żegnamy się z świtaniem,
Miłość sen nam zabrała,
Miłość żyje niespaniem.Nikt nie widział, nie szydził,
Niebo świadek jedyny!
Jam się nieba nie wstydził,
Miłość była bez winy.Raz się chmura zebrała,
Piorun skruszył dębinę;
Tyś mię drżąca ściskała
Mówiąc: “Sama nie zginę.”Oto przy tym strumieniu,
Oto przy tej jabłoni,
Wieleż razy w pragnieniu
Wodę piłem z jej dłoni?Dziś, kiedy nas w swym gniewie
Los rozdzielił opaczny,
Znaki nasze po drzewie
Popsuł pasterz niebaczny.I ślady się zmazały!
Las zarasta krzewiną!
Potok, drzewa zostały;
Ciebie nie masz, Justyno!
Holy God, who from Your largesse
Gave the light and gives the darkness,
Let this pray’r arise before You;
even let our sleep adore You.As the day to night is fading
May Your deep care, all pervading,
ward us in your mighty keeping.
Guard the wakeful, guard the sleeping.Turn aside night’s fear and terror,
Keep us safe from shame and error.
May Your mighty arm defend us,
peaceful dreams and hope attend us.Let us rise upon the morrow
Free from worry, free from sorrow;
yet should death to life awake us,
then to reign in glory take us.God, beyond our comprehension,
Trinity, beyond dimension,
Be our joy, our adoration,
Without limit or cessation.
Translation by the National United Choirs of the Polish National Catholic Church, Music Commission.
[audio:https://konicki.com/wp-content/uploads/2009/05/02-bernard-ladysz-wszystkie-nasze-dzienne-sprawy.mp3]
Wszystkie nasze dzienne sprawy
Przyjm litośnie, Boże prawy,
A gdy będziem zasypiali,
Niech Cię nawet sen nasz chwali.Twoje oczy obrócone
Dzień i noc patrzą w tę stronę,
Gdzie niedołężność człowieka
Twojego ratunku czeka.Odwracaj nocne przygody,
Od wszelakiej broń nas szkody,
Miej nas zawsze w swojej pieczy,
Stróżu i Sędzio człowieczy.A gdy już niebo osiądziem,
Tobie wspólnie śpiewać będziem,
Boże w Trójcy niepojęty,
Święty, na wiek wieków Święty.
When the morning stars are rising,
Earth and sea thy glories praising,
Join all nature’s voice in singing,
Praise to thee, Oh God, we’re bringing!Man on whom thou’st poured rich treasure,
Endless bounties without measure,
By Thy power redeemed, life given,
Why not praise Thee, God of heaven!When at morn I first awaken,
On my lips Thy name is taken,
And I call on God profoundly,
Then I seek Him all around me!Yesternight were many taken,
To the sleep that ne’er shall waken,
While our ling’ring breath is given —
For Thy praise, great God in heaven!
From —Poets and Poetry of Poland A Collection of Polish Verse, Including a Short Account of the History of Polish Poetry, with Sixty Biographical Sketches of Poland’s Poets and Specimens of Their Composition— by Paul Soboleski.
[audio:https://konicki.com/wp-content/uploads/2009/02/kiedy-ranne-wstaja-z.mp3]
Kiedy ranne wstają zorze,
Tobie ziemia, Tobie morze.
Tobie śpiewa żywioł wszelki,
Bądź pochwalon, Boże wielki!A człowiek, który bez miary,
Obsypany Twymi dary,
Coś go stworzył i ocalił,
A czemuż by Cię nie chwalił?Ledwie oczy przetrzeć zdołam,
Wnet do mego Pana wołam,
Do mego Boga na niebie,
I szukam Go koło siebie.Wielu snem śmierci upadli,
Co się wczora spać pokładli
My się jeszcze obudzili,
Byśmy Cię, Boże, chwalili.