Distant in the fog, the moon’s sickle shines
With its blade caught inside a chimney-top,
While, on tiptoe, a lamp stealthily climbs
The dark, where an alley comes to a stop.
A mad shoemaker—”lame upon a seat,
Staring at apparitions in a pit,
Diligently stitches shoes to fit the feet
Of God, whose surname is—”The Infinite.

Blest the toil from whose
    Creative power and might
Materialise such shoes
    Amid such a silver night!

God of the clouds, God of the morning dew,
Take this bountiful present from my hand,
Lest you injure your feet upon the blue
While walking barefoot in the promised land!
Let the spirits, lighting the stars at night,
Say the next day in a cloudy deluge
That there where a shoemaker enters light
The Almighty walks properly shod!

Blest the toil from whose
    Creative power and might
Materialise such shoes
    Amid such a silver night!

You gave me, God, a crumb of existence,
Which is enough for me the whole way through—”
Forgive that mid the shade of indigence
I can give you nothing, save a shoe or two.
In stitching there’s nothing except stitching,
So let’s stitch for as long as we can!
In living there’s nothing except living,
So let’s live until the graveyard’s end!

Blest the toil from whose
    Creative power and might
Materialise such shoes
    Amid such a silver night!

Translated by Leo Yankevich

W mgłach daleczeje sierp księżyca,
Zatkwiony ostrzem w czub komina,
Latarnia się na palcach wspina
W mrok, gdzie już kończy się ulica.
Obłędny szewczyk – kuternoga
Szyje, wpatrzony w zmór otmęty,
Buty na miarę stopy Boga,
Co mu na imię – Nieobjęty!

Błogosławiony trud,
Z którego twórczej mocy
Powstaje taki but
Wśród takiej srebrnej nocy!

Boże obłoków, Boże rosy,
Naści z mej dłoni dar obfity,
Abyś nie chadzał w niebie bosy
I stóp nie ranił o błękity!
Niech duchy, paląc gwiazd pochodnie,
Powiedzą kiedyś w chmur powodzi,
Że tam, gdzie na świat szewc przychodzi,
Bóg przyobuty bywa godnie!

Błogosławiony trud,
Z którego twórczej mocy
Powstaje taki but
Wśród takiej srebrnej nocy!

Dałeś mi Boże kęs istnienia,
Co mi na całą starczy drogę –
Przebacz, że wpośród nędzy cienia
Nic Ci, prócz butów, dać nie mogę.
W szyciu nic nie ma, oprócz szycia,
Więc szyjmy, póki starczy siły!
W życiu nic nie ma oprócz życia,
Więc żyjmy aż po kres mogiły!

Błogosławiony trud,
Z którego twórczej mocy
Powstaje taki but
Wśród takiej srebrnej nocy!

The lip is the lip’s friend, the hand the hand’s
Lying next each other each one understands
To whom he belongs – each one of the buried dead.
Unwillingly the night goes overhead;
The earth asserts itself, but hesitantly ;
And leaflessly the leaves move on a tree.
God stirs the wind and space: but He is high
Above the forest’s distant forest sigh.
The wind says this to space:
“I’ll not be back
Across this forest while the night shines black.”
Still darkness thickens, pierced by small starlight.
The seagulls flying over the sea are white.
One says : “I’ve heard the fate of stars foretold.”
The next: “I’ve watched the heavens themselves unfold.”
The third is silent, but because it knew
Two bodies, glowing in the darkness, who
Wove darkness into their embrace: it found
Them made of the caress in which they wound.

Translated by Jerzy Peterkiewicz and Burns Singer

Wiedzą ciała, do kogo należą,
Gdy po ciemku obok siebie leżą!
Warga-wardze, a dłoń dłoni sprzyja-
Noc nad nimi niechetnie przemija.
Świat się trwali, ale tak niepewnie!…
Drzewa szumią, ale pozadrzewnie!…
A nad borem, nad dalekim borem
Bóg porusza wichrem i przestworem.
I powiada wicher do przestworu:
“Już nie wrócę tej nocy do boru!”-
Bór się mroczy, a gwiazdy weń świecą,
A nad morzem białe mewy lecą.
Jedna mówi:”Widziałam gwiazd losy!”
Druga mówi:”Widziałam niebiosy!”-
A ta trzecia milczy, bo widziała
Dwa po ciemku pałające ciała…
mrok, co wsnuł się w ich ściśliwe sploty,
Nic nie znalazł w ciałach, prócz pieszczoty!

Were I to meet you again for the first time,
But in a different orchard, in a different wood—”
Perhaps for us the trees would sigh differently,
Extended into infinity under a misty hood…

Perhaps among the furrowed green you’d reach your hands
For other flowers, trembling as they were birds—”
Perhaps from your undiscerning, unknowing lips
Would fall some other words—”some other words…

Perhaps into a cascade of flaming roses
The sun would force our souls to burst for good,
Were I to meet you again for the first time,
But in a different orchard, in a different wood…

Translation by Leo Yankevich.

Gdybym spotkał ciebie znowu pierwszy raz,
Ale w innym sadzie, w innym lesie –
Może by inaczej zaszumiał nam las,
Wydłużony mgłami na bezkresie…

Może innych kwiatów wśród zieleni bruzd
Jęłyby się dłonie, dreszczem czynne –
Może by upadły z niedomyślnych ust
Jakieś inne słowa – jakieś inne…

Może by i słońce zniewoliło nas
Do spłonięcia duchem w róż kaskadzie,
Gdybym spotkał ciebie znowu pierwszy raz,
Ale w innym lesie, w innym sadzie…

He reached the graveyard, – grass, death, oblivion,-
He who had noticed how the world goes on.
It must have been a graveyard for dead ships.
He heard shrouds snarl under the wind’s whips
Yet quietness unravelled from the grass.
He let his silence into that silence pass.
And shaped from air a cross among the birds
While the first tombstone let him read these words

“I did not die by chance but through the will
Of winds that found in me an easy kill.
They promised me safe anchor in my death,
Death in that anchorage : now they break faith.
The winds persist, and shipwreck underground.
New fears, not those I lost with life, resound.
Though slack with nothingness my buried forms
Are still judged worth their steerage through those storms.
Who blows the wind that makes my mainsails pout?
Why is a ship, once started, always out ?
I can say only that, without life, this hull
Plods sleeplessly, and misery bakes the skull.
For more than plain endurance none can pray,
But pray for me to Mary, traveller, pray.”

He plucked some leaves and gave them to the air,
Then knelt, and three times prayed that formal prayer.

Translated by Jerzy Peterkiewicz and Burns Singer

Wędrowiec, na istnienie spojrzawszy – z ukosa.
Wszedł na cmentarz: śmierć, trawa, niepamięć i rosa.
Był to cmentarz Okrętów. Pod ziemią wrzał głucho
Trzepot żagli, pośmiertną gnanych zawieruchą.
Wędrowiec czuł, jak wieczność z traw się wykojarza.
I ciszę swą do ciszy dodając cmentarza.
Przeżegnał to, co bliżej: pszczół kilka, dwa krzaki
I na pierwszym grobowcu czytał – napis taki:

“Zginąłem nie na ślepo, bo z woli wichury –
I wierzyłem, że odtąd nie zginę raz wtóry.
Że znajdę przystań w śmierci a śmierć w tej przystani.
Ale śmierć mię zawiodła! Umarłem nie dla niej!
Trwa nadal wiatr przeciwny i groza rozbicia.
I lęk, i niewiadomość, i wszystko prócz życia!
Szczątki moje podziemne, choć je nicość nuży,
Jeszcze godne są steru i warte są burzy,
Nikt nie wie, gdzie ten wicher, który żagle wzdyma?
Kto raz w podróż wyruszył – już się nie zatrzyma.
Znam tę głąb, gdzie się Okręt mocuje nieżywy.
Snu – nie ma! Wieczność – czuwa! Trup nie jest szczęśliwy!
Za wytrwałość mych żagli, które śmierć rozwija.
Przechodniu, odmów – proszę – trzy Zdrowaś Maryja!”

Wędrowiec dla nikogo zerwał liście świeże
I ukląkł, by żądane odmówić pacierze.